De gewetenskwestie van het peloton bij het WK in Rwanda: "Wielrennen is extreem kwetsbaar door labiel economisch model"
In dit artikel:
Zondag begint het wereldkampioenschap wielrennen in Rwanda, maar in het peloton is er weinig feeststemming: het land heeft een beladen reputatie en veel betrokkenen spreken zich terughoudend uit. Ex-renner en journalist Thijs Zonneveld trapte de WK-voorbeschouwing af met zijn podcast In De Waaier, waarin journalist Thomas Sijtsma een schokkend beeld van Rwanda schetst. De aflevering draagt de veelzeggende titel "Dit WK is doordrenkt met bloed".
Zonneveld zegt dat er wel meer aandacht is dan vroeger, maar dat veel renners kiezen voor de gemakkelijkste optie: het hoofd in het zand steken. Hij stelt dat sporters vaak ten onrechte de verantwoordelijkheid krijgen voor politieke kwesties; volgens hem horen de UCI en nationale bonden deze vragen te beantwoorden. Toch hebben renners weinig speelruimte: wie zich politiek uitspreekt, riskeert negatieve gevolgen voor zijn carrière — een voorbeeld is Pello Bilbao, die kritiek kreeg toen hij politieke standpunten deelde.
Het WK in Rwanda wordt door Zonneveld en zijn gesprekspartner gezien als een voorbeeld van sportswashing: regimes of bedrijven gebruiken sportevenementen om hun imago op te poetsen. Wielrennen zou hier extra kwetsbaar voor zijn doordat het financiële model fragiel is — weinig ticketinkomsten, geringe merchandising en beperkte tv-gelden — waardoor grote sponsors veel macht hebben. Dat verklaart volgens Zonneveld waarom teams met dubieuze achtergronden (zoals UAE, Bahrain Victorious, Israel-Premier Tech) en evenementen in omstreden landen mogelijk gemaakt worden.
Verdieping in Rwanda veranderde aanvankelijke enthousiasme in zorg: volgens Zonneveld worden oppositieleden vervolgd of vermoord, zou Rwanda betrokken zijn bij de burgeroorlog in Congo en zouden grondstoffen als kobalt en lithium geplunderd worden — metalen die ook in onze telefoons terugkomen. Dat maakt het organiseren van een "leuk WK" pijnlijker. Zonneveld zegt dat hij het evenement als journalist wel zal volgen, maar dat een deel van de lol verdwenen is en dat het belangrijk is oog te houden voor de negatieve kanten van dit WK.
Kortom: het eerste WK wielrennen in Afrika leeft niet los van politieke en mensenrechtelijke discussies, en roept vragen op over de rol van de UCI, sponsors en de verantwoordelijkheid van sporters.