Talentenfabriek met houdbaarheidsdatum: Noord-Korea wint alwéér WK U17, maar die dominantie heeft duister randje
In dit artikel:
Noord-Korea bevestigde dit weekend opnieuw zijn dominantie in het meisjesjeugdvoetbal door het WK U17 te winnen: de jonge selectie versloeg Nederland in de finale met 3-0, scoorde tijdens het toernooi 25 keer en kreeg slechts drie doelpunten tegen. Het is de vierde U17-titel sinds het toernooi in 2008, en samen met succes op U20-niveau (waar het vorig jaar ook wereldkampioen werd) maakte dat Noord-Korea in twee decennia zeven wereldtitels veroverde bij U17 en U20 — de grootste oogst in de geschiedenis van het damesjeugdvoetbal.
Achter die sportieve superioriteit schuilt een strak staatsgestuurd systeem. Kinderen worden op zeer jonge leeftijd gescreend op snelheid, uithouding en motoriek; de besten worden verplicht opgenomen in speciale sportacademies in Pyongyang. Daar combineren ze onderwijs met militaire discipline en soms tot zes uur training per dag. De speelsters behoren niet tot zelfstandige clubs maar tot de voetbalbond; ze groeien vaak afgesneden van familie op en spelen veel oefenwedstrijden tegen jongenselftallen van het leger. Voor veel families betekent selectie sociale promotie: onderdak, voedselzekerheid en medische zorg, en soms de mogelijkheid om naar de hoofdstad te verhuizen.
Het regime gebruikt sportprestatie als internationaal propaganda-instrument: successen worden in binnenlandse media verheerlijkt als bewijs van loyaliteit en nationale kracht. Een gevluchte oud-speelster vertelde in een interview dat „iedere glimlach op televisie verplicht was” en dat ze na nederlagen bang was terug te keren naar Pyongyang — een schrijnend voorbeeld van de persoonlijke druk die achter het blinde succes schuilt.
De valkuilen van dit model worden duidelijk na de jeugdleeftijd. Noord-Koreaanse talenten komen zelden op het internationale seniorpodium of in Europese competities terecht. Transfers naar het buitenland stuiten op politieke en juridische barrières: salarissen moeten volgens de wet via de voetbalbond lopen, waardoor clubs en spelersafspraken vaak afketsen. Een bekende casus is die van Choe Il-son (MVP van het WK U20), wiens vermeende 2024-transfer naar een Amerikaanse club strandde toen bleek dat haar loon naar de federatie zou worden gestort; zij verdween daarna weer uit internationaal zicht.
Daarnaast remde een dopingschandaal in 2011 (vijf positieve tests) en jarenlange isolement — verergerd tijdens de coronapandemie — de ontwikkeling van een volwassen, professioneel vrouwenvoetbal. Het resultaat: een uiterst efficiënte jeugdmachine die wereldtitels produceert, maar weinig doorstroom en zichtbaarheid oplevert voor spelers zodra ze de jeugd verlaten. Noord-Korea wint prijzen, maar betaalt daarvoor met strikte controle en beperkte individuele carrièremogelijkheden.